گندم از قدیمی ترین غلاتی است که کشت می شود. همانطور که می دانید، مصارف مختلف گندم در تهیه خوراکی ها متفاوت است. گندم یکی از مواد اصلی تشکیل دهنده سوهان است. در این مقاله به توضیح خواص و ویژگی های بیشتر آن می پردازیم.
ویژگی های گندم
گندم یکی از رایج ترین محصولات کشاورزی در جهان است . یکی از سالم ترین مواد غذایی به شمار می رود و غنی از مواد مغذی می‌باشد . برای یک زندگی سالم ، گندم مفید است.
به خاطر چربی و قند پایین برای قلب هم ارزشمند مفید و برای بیماران دیابتی هم بسیار خوب است. گندم حتی هنگامی که به آرد تبدیل می‌شود باز هم ارزشمند است.
ارزش غذایی گندم
گندم سرشار از نمک های معدنی، پتاسیم، گوگرد، منیزیم، عناصر کاتالیزوری، کلر، سیلیکن، منگنز، روی، ید، مس، ویتامین B و E است .
بیماری هایی مثل کم خونی، سل، کمبود مواد معدنی، سنگ کیسه صفرا، سرطان پستان، التهاب مزمن، چاقی، سستی و ضعف، مشکلات دوران بارداری و شیردهی با مصرف گندم کامل، بهبود می‌یابند.
جوانه گندم 2 تا 3 برابر بیشتر ویتامین B دارد که برای بیماری های دستگاه گوارش، بیماری های پوستی، بیماری های تنفسی و قلبی عروقی مفید می‌باشد. کالری گندم به کربوهیدرات آن بستگی دارد که بیشترین وزن آن را تشکیل می‌دهد.
خاصیت های گندم
- کنترل چاقی: گندم توانایی طبیعی برای کنترل وزن را دارد. گندم کامل یک انتخاب مناسب برای افراد چاق است . زنانی که محصولات گندم کامل برای یک مدت طولانی استفاده کرده‌اند نسبت به کسانی که استفاده نکرده‌اند کاهش وزن بیشتری داشته اند.
- بهبود سوخت و ساز بدن: غلات کامل مثل گندم در بیماران مبتلا به اختلالات سوخت و ساز موثر است. گندم غنی از فیبر است و فیبر به بهبود گوارش و سوخت و ساز بدن کمک می‌کند.
- جلوگیری از دیابت نوع دو: گندم سرشار از منیزیم است. ماده معدنی که عامل مشترک آنزیم است و این آنزیم ها در استفاده بدن از انسولین و ترشح گلوکز به کار می‌رود. مصرف منظم گندم قند خون را کنترل می‌کند.
- کاهش التهاب مزمن: بتائین موجود در گندم از التهاب های مزمن جلوگیری می‌کند. مصرف بتائین باعث کاهش خطر بیماری های دیگر مثل: پوکی استخوان، بیماری های قلبی، آلزایمر، زوال شناختی و دیابت نوع دو می‌شود.
- جلوگیری از سنگ صفرا : چون گندم غنی از فیبر نامحلول است زمان گذر از روده سریع است و ترشحات اسید های صفراوی را کم می‌کند این اسید ها از عوامل تشکیل سنگ کیسه صفرا هستند .
- جلوگیری از حمله قلبی : مصرف غلات کامل و فیبر ، فشار خون را کم در نتیجه حمله قلبی هم کم می‌شود.
از دیگر خواص گندم می‌توان به محافظت در بیماری های عروق کرونر و بهبود سیستم قلب و عروق در زنان یائسه و جلوگیری از آسم در دوران کودکی اشاره کرد. همچنین جلوگیری از سرطان سینه در زنان و سلامت معده و روده زنان از خواص گندم می‌باشد.
علاوه بر موارد ذکر شده گندم تقویت کننده بدن و شیر افزا است. بند آورنده خونریزی و برطرف کننده اختلال در سلامتی و اشتها آور می‌باشد . دم کرده آن برای سرماخوردگی مفید است. ضد تب و برطرف کننده دل پیچه و ضد سرفه است.
مهمترین و موثر ترین ماده طبیعی برای رفع یبوست و جلوگیری از ابتلا به سرطان کولون و رکتوم می‌باشد. سبوس گندم در مخاط روده بزرگ اثر کرده و توان دفاعی آن را در برابر تولید تومورهای سرطانی زیاد می‌کند.
مصارف گندم
از گندم می‌توان در موارد مختلف مثل : تهیه نان، بیسکویت، شیرینی و کیک، اسپاگتی، ماکارونی و… استفاده کرد . از گندم در صنایع کاغذ سازی و چسب سازی استفاده می‌شود. از سبوس و کاه آن برای خوراک دام استفاده می‌شود.
هر کدام از انواع گندم مصارف خاص خودش را دارد. مثلا گندم بهاره یا پاییزه برای مصرف در صنایع شیرینی پزی و کیک پزی مصرف می‌شود. سوهان از شیرینی های اصیل ایرانی است که برای تهیه آن از آرد گندم و جوانه گندم استفاده می‌شود.
جالب است بدانید که آرد مخصوص شیرینی سوهان باید پروتئین داشته باشد و همچنین رنگ سفید و بافت نرمی هم داشته باشد. به دلیل وجود گندم در این نوع از شیرینی، می‌تواند برای کنترل اعصاب مفید باشد به دلیل اینکه جوانه گندم دارای قند های زیادی است موجب ذخیره شدن انرژی در ماهیچه ها و کارکرد صحیح آنها و عدم خستگی و کم حوصلگی می‌شود.
گندم ماده اصلی بسیاری از خوراکی ها نان و سایر موادغذایی است. برای بدن بسیار مقوی و مفید است. در این مقاله به اغلب خواص جامع و مصارف آن اشاره کردیم. گرچه مرغوبیت گندم و آب و هوای مناسب برای رشد آن نیز حائز اهمیت است.